Wanneer de E-meter aanstaat en iemand de elektroden vasthoudt, wordt een heel kleine stroom elektrische energie (ongeveer 1,5 volt, minder dan de batterij van een zaklantaarn) via het snoer van de E-meter, door het lichaam van de persoon gestruurd, waarna het weer terugstroomt naar de E-meter. De elektrische stroom is zo klein dat deze niet door het lichaam wordt opgemerkt bij het vasthouden van de elektroden.
De plaatjes in het verstand bevatten energie en massa. De energie en het geweld in de plaatjes met pijnlijke of onthutsende ervaringen kunnen een schadelijk effect op iemand hebben. Deze schadelijke energie of kracht wordt lading genoemd.
Wanneer iemand de elektroden van de E-meter vasthoudt en ergens aan denkt, naar een plaatje kijkt, een gebeurtenis opnieuw ervaart of een stuk van zijn reactief verstand in beweging zet, zet hij ook daadwerkelijk mentale massa en energie in werking. Deze veranderingen in het verstand beïnvloeden de kleine stroom elektrische energie die wordt voortgebracht door de E-meter, en veroorzaakt een beweging van de naald op de schaal. De naaldreacties op de E-meter vertellen de auditor waar de lading zich bevindt, en die behoort dan met auditing te worden aangepakt.
De verschillende naaldreacties hebben exacte betekenissen en de vaardigheid van een auditor houdt ook in dat hij alle reacties van de E-meter volledig begrijpt. Door gebruik te maken van de E-meter verzekert de auditor zich ervan dat het proces over het juiste onderwerp gaat, om de schadelijke energie te ontladen die in verband staat met dat deel van het reactief verstand van de preclear. Wanneer de lading afneemt, kan de persoon helderder denken ten aanzien van het gebied dat wordt behandeld en wordt zijn potentieel tot voortbestaan naar verhouding groter. Als gevolg daarvan ontdekt de preclear nieuwe dingen over zichzelf en zijn leven – nieuwe realisaties over het bestaan, waaraan je kunt zien dat hij inderdaad vooruit is gegaan.
Deze realisaties resulteren in een grotere mate van spiritueel bewustzijn en als gevolg daarvan een groter vermogen om te slagen.
